Arbitraj Nedir? Nasıl Yapılır?

Arbitraj, aynı varlık için piyasalar arasındaki fiyat farklılıklarından yararlanmak için kullanılan bir taktiktir. Bunun gerçekleşmesi için fiyatları farklı olan en az iki karşılaştırılabilir varlık olmalıdır. Arbitraj, en basit şekliyle, bir tüccarın çeşitli piyasalardaki varlık değerlerinin dengesizliğinden kar elde edebildiği bir durumdur. En basit arbitraj türü, bir varlığı bir piyasada daha ucuza satın almak ve aynı anda başka bir piyasada daha yüksek bir fiyata satmaktır.

Bu uygulamada, karşılaştırılabilir getiri ve karşılaştırılabilir risklere sahip bir menkul kıymet veya varlığın piyasalarda aynı fiyattan değerlenmesi gerektiğini savunan “etkin piyasa” fikri kullanılmaktadır. Bununla birlikte, yaygın olarak bilindiği gibi, fiyatlar, çeşitli döviz kurları, arz kısıtlamaları veya güçlü talep gibi nedenlerle piyasalar arasında değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, bir varlığın fiyatı bir piyasada düşük ve diğerinde yüksek olduğunda, arbitrajcılar risksiz kar elde etmek için ticaret yaparlar.

Arbitraj, popüler bir ticaret yöntemidir ve muhtemelen hala kullanımda olan en eski ticaret yöntemlerinden biridir. Arbitrajcılar, yaklaşımı kullanan tüccarlardır. Örneğin, bir altın külçesi bir pazarda 10.000 Dolar ve diğerinde 10.080 Dolar karşılığında işlem görürse, bir arbitrajcı kolayca 80 ABD Doları kâr edebilir. Borsa, arbitraj fırsatları da sunuyor. Bununla birlikte, bu tür fırsatlar genellikle nadirdir.

Arbitraj Nasıl Çalışır?

Hisse senetleri, tahviller, para birimleri ve diğer varlıkların adil bir şekilde değerlendiği canlı bir piyasada arbitraj fırsatları olmamalıdır. Ancak, zaman zaman etkin olmayan küresel pazaryerlerinin bir sonucu olarak, piyasalar arasında fiyat veya oran uyumsuzlukları olabilir. “Arbitraj” olarak bilinen bir teknik kullanarak, yatırımcılar bu verimsizlikleri bu şekilde paraya çevirebilirler.

Arbitrajın gerçekleşebilmesi için elbette finansal kurumlar arasında fiyat farklılıklarının olması gerekir. Bu tür fiyat değişimleri bugün sadece birkaç milisaniye sürüyor. Ayrıca, bu varyasyonlar tipik olarak son derece hafiftir. Bu nedenle, yatırım yapmak için büyük miktarda paranız olmadıkça, arbitraj yöntemleri nadiren mantıklıdır.

Arbitrajın Faydaları

Arbitraj kullanarak gelir elde edebilirsiniz. Aşağıda, sizin kullanımınız için arbitrajın başlıca faydalarını vurguladık:

Risksiz kar

Alış ve satış fiyatları önceden bilindiğinden, iyi yürütülen arbitrajdan elde edilen karlar risksiz sayılabilir. Arbitraj, geleneksel bir menkul kıymeti şimdi satın alıp daha sonra satma tekniğini kullanan hisse senetleri veya tahvillerin aksine, bir menkul kıymetin gelecekteki performansına bir bahis koymayı gerektirmez.

Sermaye Harcaması Yoktur

Yalnızca fiyatlandırma hatalarından veya tutarsızlıklarından yararlanıyorsanız (örneğin yerel arbitrajda olduğu gibi) bir arbitraj fırsatından yararlanmak için kendi paranızı yatırmanıza bile gerek yoktur.

Arbitrajla İlgili Riskler

Arbitraj yaparken, yatırımcı olarak aşağıdaki riskleri üstlenirsiniz:

Takip Sorunu Yaşanır

Birleşme ve satın alma gelişmeleri, aniden ve uyarı yapılmadan gerçekleştiği için takip edilmesi zordur. Haberleri takip etmenin de onu güvenilir kılacağının garantisi yoktur. Uzun ve kısa pozisyon almak için risk arbitrajını kullanan yatırımcılar yanlış olabilir, ancak paralarını kaybetme ve önemli kayıplar yaşama tehlikesiyle karşı karşıya kalırlar.

İşlem Riski

Satın alma işleminin tamamlanmaması durumunda yatırımcının üstlendiği risk, işlem riski olarak bilinir. Başarısız olursa, her iki işletmenin de değerini düşürebilir ve yatırımcının önemli bir kayba uğramasına neden olabilir.

Azaltılmış Maliyet

Yatırımcıların tek beklentisi, devralan işletmenin hisse fiyatının artmasıdır, bu nedenle son derece düşük seviyelere düşebilir. Yatırımcılar böyle bir senaryoda uzun pozisyonlarında kayıp yaşayabilirler.

Sabit Program Olmaması

Bir anlaşmaya varmanın ne kadar süreceğini asla bilemeyeceğiniz için, bir satın alma veya birleşme haberini duyduktan sonra risk arbitrajına girmek tehlikeli olabilir. Yatırımcılar, hisse senedi türevlerini kullanmak ve hisse senedi fiyatının değişmesine izin vermek için birkaç aya ihtiyaç duyabilir.

Arbitraj İçin Ticaret Gereksinimleri Nelerdir?

Aşağıdaki kriterler doğru olduğunda, arbitraj gerçekleşebilir:

Varlık Fiyatı Eşitsizliği

Arbitraj için temel ön koşul budur. Fiyat eşitsizliği çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir:

• Aynı varlık, piyasalarda çeşitli fiyatlarda işlem görür.
• Eşdeğer varlıkların işlem gördüğü fiyatlar değişiklik gösterir.
• Gelecekteki nakit akışlarının beklenen değerinden farklı bir fiyattan halihazırda satın alınmış ve satılmış, gelecekte beklenen değeri olan bir varlıktır.

İşlemlerin Eş Zamanlı Yürütülmesi

Fiyat farklılıklarından yararlanmak için aynı veya benzer varlıkların alım ve satımlarının eş zamanlı olarak gerçekleşmesi gerekir. İşlemlerin eş zamanlı olarak gerçekleştirilmemesi durumunda işlem ciddi risklere maruz kalabilir.

Ticarette Arbitraj Kullanımı

Bu basit bir yöntem olmasına rağmen, birkaç yatırım fonu yalnızca onu kullanır. Çünkü herkes geçici durumdan yararlanmanın getirdiği zorlukların üstesinden gelemez. Bir saniyeden daha kısa sürede alım satım yapabilen elektronik ticaretin gelişmesi nedeniyle yanlış fiyatlanmış varlık farkları kısa bir süre için ortaya çıkıyor. Bu açıdan işlem hızının artması piyasa etkinliğini artırmıştır. Ayrıca, farklı değerlere sahip benzer varlıklar, sıklıkla bir arbitraj ticaretinin işlem maliyetlerinden daha az olan küçük bir fiyat farkı sergiler. Bu, arbitraj şansını etkin bir şekilde sona erdirir.

Büyük finans firmaları, fırsatları bulmak ve işlemleri gerçekleştirmek için çok fazla zaman ve para gerektirdiğinden sıklıkla arbitrajı kullanır. Eşdeğer varlıklar, sıklıkla türev sözleşmeleri ve karmaşık finansal mekanizmalar aracılığıyla bulunur. Marj ticareti ve sözleşmeleri yürütmek için gereken muazzam miktarda para, türev ticaretinin sık görülen yönleridir.

Resimler, öznel bir değeri olan ve genellikle arbitraj fırsatları yaratan bir tür alternatif varlıktır. Örneğin, bir ressamın eserleri bir toplumda az paraya satılabilirken, resim estetiğine çok değer verilen başka bir toplumda çok daha fazla paraya satılabilir. Bir sanat tüccarı, tabloları daha ucuz olduğu yerden satın alarak ve daha sonra onları daha pahalı olduğu yerde satarak arbitraj yapabilir.