Hizmet İhracatı Nedir? Hizmet İhracatı Faturası Nasıl Kesilir?

İhracat fikri, belirli lojistik prosedürlerden geçtikten sonra çoğunlukla müşterilere veya diğer işletmelere mal tedarikine odaklanan ticari faaliyetleri akla getirir. Ancak, yurtdışında ürün satmanın yanı sıra hizmetler de satılabilir. Artık hizmet ihracatı fikri daha popüler hale geliyor. Söz konusu iş stratejisi, hizmet sektöründeki işletmelerin döviz cinsinden gelir elde etmelerine ve faaliyet alanlarını ülke dışına genişletmelerine yardımcı olabilir. Sonuç olarak bu tür işlemlerin işletmelerin gelişmesinde çok önemli bir adım olacağını söylemek mümkündür.

Hizmet İhracatı Nedir?

En basit ifadeyle hizmet ihracatı, hizmet olarak sınıflandırılan ticari değerlerin yurt dışına satışı olarak tanımlanabilir. Bu sefer hizmet, Türkiye’de bulunan mallar yerine başka ülkelerde yaşayan müşterilere satılmaktadır. Bu model, talep edilen hizmeti sunmak için gerekli kişilerin farklı ülkelere seyahat ettiği bir şekilde uygulanabileceği gibi dijital ortamda da uygulanabilmektedir. E-ihracat kapsamında bu tür satışları da analiz etmek mümkün. Bu kategori, BT, bilgisayar, veritabanı, danışmanlık ve mühendislik gibi disiplinlerdeki çevrimiçi hizmetleri içerir.

Salgının 2020’de Türkiye’nin hizmet ihracatı sonuçlarını olumsuz etkilemesine rağmen, 2021’den itibaren yeniden yükseliş trendine girdi. Toplam hizmet ihracat hacmimiz geçen yıl %60 artarak 56,7 milyar dolara ulaştı. Bu veriler ayrıca Avrupa’ya e-ihracat için geleneksel yaklaşımlara ek olarak hizmet sektörünün tercih edilebileceğini de göstermektedir.

Hizmet İhracatı Şartları

Bir satışın hukuki düzlemde bu konu kapsamında değerlendirilebilmesi için üç farklı niteliği taşıması gerekir. Katma değer vergilerini düzenleyen kanunda da ana hatlarıyla belirtilen hizmet ihracatı gereklilikleri şunlardır:

• İş yabancı bir müşteri için yapılmalıdır.
• Bu satış için yabancı bir müşteri adına bir fatura veya benzeri bir belge oluşturulmalıdır.
• Bu hizmet, Uluslararası müşteri veya şirket için karlı olmalıdır.

Bazen kafa karışıklığı ortaya çıkar çünkü insanlar hizmetin yeri konusunda emin değildir. Örnek vermek gerekirse, internet üzerinden yayınlanacak ve dünyanın her yerinden erişilebilecek bir dizinin çekimleri sırasında yerel bir ekibin yaptığı işler hizmet ihracatı olarak değerlendirilemez. Çünkü söz konusu dizi Türk seyircisini tatmin edecek niteliktedir.

İhracat Hizmetleri Olarak Hangi Sektörler Sayılabilir?

Hizmetler çok çeşitli endüstrilerde ihraç edilmektedir. Hizmetlerin sunulma şekli ve ortamı, sektörlerin örgütlenme ve yürütülme biçimine bağlı olarak değişebilir. Bu iş modeli, her ticari işlemde olduğu gibi iki ayrı tarafın varlığını zorunlu kılmaktadır. Bu tarafların konumları, tartıştığımız durumda onları farklılaştıran şeydir. Bu işlemlerin düzenli olarak gerçekleştiği sektörlerdeki hizmet ihracatı örnekleri konuyu netleştirmemize yardımcı olabilir.

Turizm

Turizm sektöründe karşı taraf satıcının sunduğu hizmeti arazisi üzerinde satın alır. Dövizle para kazanmanın en önemli yollarından biri olan turizmi düşündüğümüzde, genellikle tatilleri düşünsek de, aslında bu sektörün kapsamı çok daha geniştir. Hem iş seyahatleri hem de sağlık ziyaretleri bu başlık altında ele alındığında turizmin hizmet ihracatı açısından önemi ortaya çıkmaktadır.

İnşaat

İnşaat hizmetleri sağlayıcısı, başka bir ülkede tamamlanması planlanan görevleri tamamlamak için oraya gider. Sahada aktif olarak kullanılacak işçilik, mühendislik, mimarlık gibi hizmetler bu tür ihracatlara dahil edilebilir. Bu sorunun en bariz örnekleri, özellikle gelişmekte olan ülkelerde Türk işletmelerinin ürettiği çeşitli yapılardır.

Lojistik

Lojistik, hem mal hem de hizmet ihracatının kavşağında düşünülebilir. Çünkü yurt dışından satın alınan ve o ülkeye teslim edilen ürünlerin transferini içeren işlemler hizmet olarak kabul edilmekte ve taşımacılık sektörü ile uğraşan işletmeler tarafından yürütülmektedir. Bu lojistik prosedürler, malları doğrudan satış veya hizmet sektöründe kullanım için taşımak için kullanılabilir.

İhracat Hizmetleri İçin İstisnalar ve Gereklilikler Nelerdir?

Avrupa Birliği dışında yapılan satışlar KDV’den muaftır. Aynı durum hizmet sektöründe gerçekleştirilen eylemler için de geçerlidir. Ancak, hizmet dışa aktarma istisnasında bazı kısıtlamalar vardır. Yurt dışında alıcıya verilen hizmet kapsamında Türkiye’de yapılan harcamalarda KDV uygulaması bu zorunluluklardan en önemlisidir. Özellikle turizm endüstrisinde yer alan işletmeler için kafa karıştırıcı olabilecek bu senaryoyu açıklığa kavuşturmak için bir örnek kullanalım.

Bir seyahat acentesi tarafından yurt dışına gönderilen bir turist grubu, burada kurulan Türkiye merkezli X firmasından hizmet alacak. Bu hizmetler karşılığında X Firması 60.000 TL alacaktır. Hizmet ihracatı teşviklerinden biri olan KDV istisnasından ancak bu tutarın 20.000 TL’sinin bahsettiğimiz hizmetlere harcanması halinde 40.000 TL’lik fark için kullanılabilmektedir. Türkiye’de 15.000’in üzerindeki harcamalar KDV’ye tabidir. KDV’nin varlığı, hizmet ihracatının desteklerinden sadece biridir. Bu sektörde çalışan kişilere yeşil pasaport verilmesini içeren teşvikleri Ticaret Bakanlığı’nın ilgili sayfasından inceleyebilirsiniz.

Hizmet İhracatı Faturası

Çok kafa karıştıran hizmet ihracat faturası nasıl oluşturulur sorusunun çözümünü artık vermiş olduğumuz bilgileri verdikten sonra ele alabiliriz. İşlem yukarıda belirtilen şartları sağlıyorsa ve KDV’siz olarak düzenlenmişse, bu tür faturalar muaftır. İhracat hizmetleri açısından e-fatura çok önemli bir uygulamadır. Elektronik fatura kullanıyorsanız, tüm uluslararası hizmet satışları için bir e-arşiv fatura sağlamanız gerekir. Ancak faturayı düzenleyen işletme serbest bölgede e-fatura kullanıcısı ise e-arşiv fatura düzenleyemezsiniz. Sonuç olarak, bu durumlarda seçilen fatura türünde “istisna” ile bir elektronik fatura oluşturulmalıdır.

Elektronik hizmet ihracat faturası gönderilirken müşterinin adresi de belirtilmelidir. Unutulmaması gereken bir diğer unsur ise hizmetlerin KDV muafiyet kodu olarak ihracat edildiğini ifade eden 302’nin seçilmesidir.